wybierz słownik z listy
BUDOWA ARTYKUŁU HASŁOWEGO

Artykuł hasłowy składa się z następujących elementów: a) wyraz hasłowy zapisany pogrubionymi wersalikami, od akapitu (BRODA), b) łączna liczba wystąpień podana w nawiasie (9), c) informacja gramatyczna (rz, ż), d) numer znaczenia zapisany cyfrą arabską (1.), e) definicja w ostrokątnych cudzysłowach, w tym wypadku zakresowa („o zaroście na dolnej części twarzy”), f) podana w nawiasie liczba wystąpień w tym znaczeniu (8), g) po dwukropku wybrany materiał ilustracyjny (np. „Człowiek to był grzeczny, powazny... broda do pasa czerniusienka”) oraz h) lokalizacja cytatu (170r) i) lokalizacje cytatów nieprzytoczonych w artykule hasłowym (107r; 83r, 165v, 179v). W haśle BRODA wyodrębniono także drugie znaczenie zdefiniowane („o człowieku brodatym, brodaczu”); struktura z punktów e–h została tu powtórzona. Na zakończenie artykułu hasłowego, od nowego wiersza pojawiają się j) formy gramatyczne wynotowane z całego materiału (lp. M. broda 83r, 170 r; B. brodę 91r, 104v, 113r, 16v; N. broda 95r 179v; ~ lm. B. brody 107r).

 

Inne możliwe elementy artykułu hasłowego:

a) Podhasła – umieszczone w porządku alfabetycznym na końcu artykułu. Są nimi wyrazy hasłowe w funkcji innej części mowy (np. CHORY w użyciu rzeczownikowym).

b) Homonimy – traktowane jako odrębne hasła (np. I NAPAŚĆ, II NAPAŚĆ).

c) Związki wyrazowe o różnym stopniu łączliwości (frazeologizmy, połączenia wyrazowe, wyrażenia o charakterze terminologicznym, przysłowia). Wprowadza się je po oznaczeniu ◊ fraz., a kolejne wyodrębnia znakiem trójkąta lub, w wypadku przysłów, po oznaczeniu ◊ przysł. Następnie, tak jak przy zwykłych cytatach, podawana jest informacja o frekwencji związku oraz jego lokalizacji.

d) Definicje znaczeń (realnoznaczeniowe, zakresowe, gramatyczne, strukturalnoznaczeniowe, strukturalne) i odcieni znaczeniowych, niekiedy pomijane w wypadku znaczenia tożsamego z dzisiejszym; informacja składniowa omawiana w hasłach spójnikowych, zaimkowych, przyimkowych, przy czasownikach modalnych i pomocniczych.

e) Informacja etymologiczna przy wyrazach obcego pochodzenia – umieszczana w nawiasach ostrokątnych przed końcowym zestawieniem wszystkich postaci gramatycznych.

f) Kwalifikatory – umieszczane po numerze znaczenia.

g) Znajdujące się w nawiasach kwadratowych tłumaczenia łacińskich fragmentów cytatów lub uzupełnienia kontekstu dla cytatów, które mają formę możliwie najkrótszych zdań.

h) Odsyłacze od postaci i) z rękopisu, ii) zmienionej w wydaniach, iii) ogólnopolskiej, iiii) zmienionej przez kopistę (corruptum), iiiii) wyrazów wątpliwych (dubium) do postaci ustalonej przez redaktorów.